Paraszat KI TAWO

1 I stanie się, gdy wejdziesz do ziemi, którą Bóg, twój Bóg, daje ci w dziedzictwo, że posiądziesz ją i zamieszkasz w niej. 2 Wtedy, [gdy osiądziesz tam na stałe], weźmiesz pierwsze ze wszystkich [dojrzałych] owoców ziemi, zebranych z twojej ziemi, którą Bóg, twój Bóg, daje ci. Włożysz to do kosza i pójdziesz do miejsca, które Bóg, twój Bóg, wybierze, aby tam uobecnić Swoje Imię. 3 Przyjdziesz do [jakiegokolwiek] kohena, który będzie w twoim czasie, i powiesz mu: Oznajmiam dzisiaj Bogu, twojemu Bogu, że przyszedłem do ziemi, którą Bóg przysiągł naszym praojcom, że nam ją da. 4 Kohen weźmie kosz z twojej ręki [i razem z tobą zakołysze nim, a] potem położy to przed ołtarzem Boga, twojego Boga. 5 [Potem weźmiesz kosz i trzymając go] powiesz głośno przed Obecnością Boga, twojego Boga: [Lawan] Aramejczyk [chciał] zniszczyć mojego praojca [Jaakowa, jego udręka nie skończyła się na tym, bo] zszedł do Micrajim i zamieszkał tam w nielicznej grupie, [tylko z siedemdziesięcioma ludźmi swojej rodziny], lecz stał się tam narodem wielkim, silnym i licznym. 6 Ludzie Micrajim uciskali nas okrutnie, trapili i nałożyli na nas ciężką pracę. 7 Modliliśmy się do Boga, Boga naszych praojców, a Bóg wysłuchał naszych modlitw i został objawiony przed Nim nasz ucisk, nasz mozół i nasze udręczenie. 8 Bóg wywiódł nas z Micrajim silną ręką i wyciągniętym ramieniem, z wielkim strachem, cudownymi znakami i siłami. 9 I przywiódł nas do tego miejsca, [do Świątyni], i dał nam tę ziemię, ziemię opływającą mlekiem i miodem. 10 A oto teraz przyniosłem pierwsze owoce ziemi, którą, Boże, dałeś mi. [Zakołyszesz koszem jeszcze raz i] postawisz go [przy południowo-zachodnim rogu ołtarza] przed Bogiem, twoim Bogiem. Potem upadniesz [na ziemię] przed Bogiem, twoim Bogiem. 11 I będziesz się radował wszelkim dobrem, którego Bóg, twój Bóg, udzielił tobie i twojemu domostwu – ty, Lewita i konwertyta, który jest pośród ciebie. 12 Gdy nastanie [przedwieczór Pesach czwartego roku cyklu dziesięcin, który jest] końcem [okresu, gdy możesz] rozdzielić wszystkie dziesięciny twojego plonu trzeciego roku, roku, gdy [tylko pierwsza] dziesięcina [jest oddzielona, żeby] dać ją Lewitom, [to zamiast wydzielić drugą dziesięcinę, która powinna być zjedzona w Jerozolimie, oddzielisz dziesięcinę dla biednych, którą dasz] konwertycie, sierocie, wdowie, żeby mogli ją jeść do syta w ich mieście. 13 Wtedy wypowiesz przed Bogiem, twoim Bogiem, [następujące oświadczenie]: Usunąłem świętą [drugą dziesięcinę i owoce czwartego roku] z domu. [Oddzieliłem] również [wyznaczone dary i pierwsze owoce]. Dałem [pierwszą dziesięcinę] Lewitom, [dziesięcinę dla biednego dałem] konwertycie, sierocie i wdowie. [Wszystko to uczyniłem] w zgodzie z Twoim przykazaniem [o dokładnym porządku wydzielenia dziesięcin], które nakazałeś mi. Nie przekroczyłem Twojego przykazania [i nie mieszałem starego zboża z nowym] ani nie zapomniałem [cię pobłogosławić]. 14 Nie zjadłem [drugiej dziesięciny], gdy byłem w żałobie, nie oddzieliłem niczego, gdy byłem rytualnie skażony, nie dałem niczego [z tego, żeby przygotować trumnę i całun] dla zmarłego, słuchałem słowa Boga, mojego Boga, [i przybliżyłem te oddania do Świątyni]. Uczyniłem wszystko, co mi nakazałeś, [radowałem się i uradowałem innych]. 15 [Wypełniliśmy nasz obowiązek, a teraz Ty uczyń, co nam obiecałeś], spójrz z Twojego Świętego Miejsca, z nieba, i pobłogosław Twój lud, Jisraela, i ziemię, którą dałeś nam, tak [jak] przysiągłeś naszym praojcom, [że dasz nam] ziemię opływającą mlekiem i miodem. 16 [Zawsze postępuj tak, jakby to] dzisiaj Bóg, twój Bóg, [po raz pierwszy] nakazał ci, żebyś wypełnił te [przekraczające rozum] bezwzględne nakazy i [rozumne] prawa społeczne. Starannie wypełniaj je całym swoim sercem i całą swoją duszą. 17 [Zawsze postępuj tak, jakbyś to] dzisiaj [po raz pierwszy] wybrał miłość do Boga, żeby był twoim Bogiem, żebyś podążał drogami Jego sprawiedliwości i żebyś przestrzegał Jego [przekraczających rozum] bezwzględnych nakazów, Jego przykazań i Jego [rozumnych] praw społecznych i słuchał Jego słowa. 18 [Zawsze postępuj tak, jakby to] dzisiaj [po raz pierwszy] Bóg wybrał cię [spośród wszystkich narodów na ziemi], żebyś był Jego ludem ukochanym, tak jak On powiedział ci, żebyś przestrzegał wszystkich Jego przykazań, 19 i żeby wywyższył cię ponad wszystkie narody, które uczynił, na chwałę, sławę, wspaniałość. I będziesz ludem świętym dla Boga, twojego Boga, tak jak powiedział.

27

1 Mosze i starszyzna Jisraela nakazali ludowi: Przestrzegajcie wszystkich przykazań, które ja nakazuję wam dzisiaj. 2 I stanie się, że w dniu, kiedy przejdziecie Jordan, [idąc] do ziemi, którą Bóg, twój Bóg daje ci, ustawisz sobie [nad Jordanem dwanaście] wielkich kamieni i pobielisz je wapnem. 3 Gdy przejdziesz, wypiszesz na nich wszystkie słowa tej Tory, abyś przyszedł do ziemi, którą Bóg, twój Bóg, daje ci, ziemię opływającą mlekiem i miodem, jak Bóg, Bóg twoich praojców, powiedział ci. 4 Wtedy, gdy przejdziesz Jordan, postawisz sobie [następne dwa] kamienie, która ja nakazuję wam dzisiaj, na górze Ewal, i pobielisz je wapnem. 5 I zbudujesz tam ołtarz dla Boga, twojego Boga, [ustawiając] ołtarz [z tych kamieni]. Nie ociosasz go żadnym [narzędziem] z żelaza. 6 Zbudujesz ołtarz dla Boga, twojego Boga, z całych kamieni i podniesiesz nań [oddania] wstępujące dla Boga, twojego Boga. 7 Zarżniesz na ucztę [oddania] pokojowe i zjesz je tam, radując się przed Bogiem, twoim Bogiem. 8 Wypiszesz na kamieniach wszystkie słowa tej Tory, dobrze wyjaśnione [w siedemdziesięciu językach]. 9 Przemówił Mosze i koheni [z plemienia] Lewiego do całego Jisraela: Uważaj i słuchaj, Jisraelu, [zawsze postępuj tak, jakbyś to] dzisiaj [po raz pierwszy usłyszał], że stałeś się ludem Boga, twojego Boga. 10 Słuchaj słowa Boga, twojego Boga, wypełniaj Jego przykazania, Jego bezwzględne nakazy, która ja nakazuję ci dzisiaj. 11 Mosze nakazał ludowi tego dnia: 12 Gdy przejdziecie Jordan, ci staną na górze Gerizim: Szimon, Lewi, Jehuda, Jisachar, Josef, Binjamin, [zaś koheni i Lewici ustawią się w dolinie], żeby błogosławić lud. 13 A ci staną na górze Ewal: Reuwen, Gad, Aszer, Zewulun, Dan i Naftali, [gdy koheni i lewici ustawią się w dolinie], żeby przeklinać. 14 Lewici przemówią donośnie do każdego człowieka Jisraela: 15 Przeklęty jest człowiek, który uczyni figurę albo odlany posąg, obrzydliwość dla Boga, [nawet jeśli jest to piękny] wytwór rzemieślnika, i ustawi go potajemnie. A cały lud odpowie: Amen. 16 Przeklęty ten, kto hańbi swojego ojca albo matkę. A cały lud powie: Amen. 17 Przeklęty ten, kto przestawia [kamień] graniczny bliźniego. A cały lud powie: Amen. 18 Przeklęty ten, kto błędnie kieruje człowieka, który jest ślepy [w jakiejś sprawie]. A cały lud powie: Amen. 19 Przeklęty ten, kto wypacza prawo konwertyty, sieroty i wdowy. A cały lud powie: Amen. 20 Przeklęty ten, kto kładzie się z żoną swojego ojca, bo naruszył to, co należy do jego ojca. A cały lud powie: Amen. 21 Przeklęty ten, kto obcuje z jakimkolwiek zwierzęciem. A cały lud powie: Amen. 22 Przeklęty ten, kto kładzie się ze swoją siostrą, z córką swojego ojca albo córką swojej matki. A cały lud powie: Amen. 23 Przeklęty ten, kto kładzie się z teściową. A cały lud powie: Amen. 24 Przeklęty ten, kto rani swojego bliźniego [oczerniając go] skrycie. A cały lud powie: Amen. 25 Przeklęty ten, kto daje się przekupić, żeby uśmiercić niewinnego człowieka. A cały lud powie: Amen. 26 Przeklęty ten, kto nie będzie dochowywał słów tej Tory, wypełniając je. A cały lud powie: Amen.

28

1 Stanie się, jeżeli zawsze będziesz słuchał słowa Boga, twojego Boga, i starannie wypełniał wszystkie Jego przykazania, która ja ci dzisiaj nakazuję, że wtedy Bóg, twój Bóg, wywyższy cię ponad wszystkie narody ziemi. 2 Wszystkie te błogosławieństwa spoczną na tobie i dosięgną cię, jeżeli będziesz posłuszny słowu Boga, twojego Boga. 3 Błogosławiony będziesz w mieści i błogosławiony będziesz w polu. 4 Błogosławiony będzie owoc twojego łona i owoc twojej ziemi, i potomstwo twoich zwierząt, przychówek twojego bydła i stada twoich owiec. 5 Błogosławiony będzie twój kosz i twoja dzieża. 6 [Tak jak] byłeś błogosławiony [i bez grzechu], gdy przyszedłeś [na ten świat], tak samo będziesz błogosławiony [i bez grzechu], gdy odejdziesz. 7 Bóg sprawi, że twoi wrogowie, którzy powstaną przeciwko tobie, zostaną pokonani przed tobą – jedną drogą wyjdą przeciwko tobie, a siedmioma drogami będą przed tobą uciekać. 8 Bóg nakaże błogosławieństwo dla ciebie, żeby było z tobą w twoich spichlerzach i we wszystkich twoich wysiłkach. Pobłogosławi cie w ziemi, którą Bóg, twój Bóg daje ci. 9 Bóg ustanowi cię Swoim świętym ludem, tak jak ci przysiągł, jeżeli będziesz przestrzegał przykazań Boga, twojego Boga, i podążał Jego drogami prawości. 10 Wtedy wszystkie ludy ziemi ujrzą, że Imię Boga jest wzywane pośród ciebie i będą się ciebie bały. 11 Bóg obdarzy cię obfitością – w potomstwie twojego łona, w potomstwie twojego bydła i w owocu twojej ziemi, na ziemi, którą Bóg przysiągł twoim praojcom, że ci ją da. 12 Bóg otworzy dla ciebie Swój dobry skarbiec – niebo, żeby dało twojej ziemi deszcz w [odpowiednim] czasie i pobłogosławi wszystkie dzieła twojej ręki. Będziesz pożyczał wielu narodom, ale sam nie będziesz [potrzebował] pożyczać [dla siebie]. 13 Bóg uczyni cię silnym, nie słabym, będziesz zawsze na górze, nigdy na dole. [A wszystko to stanie się], jeżeli będziesz słuchał przykazań Boga, twojego Boga, które ja nakazuję ci dzisiaj, żebyś ich starannie przestrzegał. 14 Nie zbaczaj ani w prawo, ani w lewo od wszystkich słów, która ja nakazuję ci dzisiaj. [Bądź szczególnie uważny, żebyś nie] chodził za bożkami narodów i nie służył im.

15 I stanie się, jeżeli nie będziesz słuchał słów Boga, twojego Boga, żeby starannie wypełniać wszystkie Jego przykazania i bezwzględne nakazy, która ja ci dzisiaj nakazuję, że wtedy wszystkie te przekleństwa spadną na ciebie i dosięgną cię. 16 Przeklęty będziesz w mieście i przeklęty będziesz na polu. 17 Przeklęty będzie twój kosz i twoja dzieża. 18 Przeklęte będzie potomstwo twojego łona i owoc twojej ziemi, przychówek twojego bydła i stada twoich owiec. 19 Przeklęty będziesz, gdy przyjdziesz, i przeklęty będziesz, gdy odejdziesz. 20 Bóg ześle na ciebie niedostatek, zamęt i niepowodzenie we wszystkich twoich wysiłkach, aż zostaniesz wyniszczony i wygubiony prędko z powodu twoich złych czynów, przez które porzuciłeś Moją bojaźń. 21 Bóg sprawi, że plaga przylegnie do ciebie, aż cię pożre, w ziemi, do której przyjdziesz, żeby ją posiąść. 22 Bóg uderzy cię przygnębieniem, trawiącą gorączką, dreszczami, niezaspokojonym pragnieniem, mieczem, burzami, suszą – i będą cię ścigać, aż wyginiesz. 23 Niebo nad tobą będzie [skąpić deszczu, wydzielając wilgoć jak] miedź, a ziemia pod tobą [będzie sucha jak] żelazo. 24 Bóg sprawi, że deszczem twojej ziemi będzie proch i kurz. Zejdzie na ciebie z nieba, aż cię zniszczy. 25 Bóg sprawi, że zostaniesz pokonany przez twojego wroga. Jedną drogą wyjdziesz przeciwko niemu, a siedmioma drogami będziesz przed nim uciekał. Staniesz się [powodem] przerażenia dla wszystkich królestw na ziemi, [gdy usłyszą, co się z tobą stało]. 26 Twój trup stanie się żerem dla wszelakiego ptactwa nieba i dla zwierząt ziemi, których nikt nie będzie odganiał. 27 Bóg porazi cię szaleństwem, ślepotą i otępieniem. 29 Będziesz chodził po omacku w południe, tak jak ślepiec idzie po omacku w ciemnościach, i nie będzie ci się szczęściło na twoich drogach, będziesz tylko oszukiwany i rabowany przez wszystkie dni i nikt cię nie uratuje. 30 Zaręczysz się z kobietą, a inny człowiek położy się z nią. Zbudujesz dom, ale w nim nie zamieszkasz. Zasadzisz winnicę, ale nie będziesz miał z niej korzyści. 31 Twój byk zostanie zarżnięty na twoich oczach, ale nie będziesz go jadł. Twój osioł zostanie zrabowany w twojej obecności i nigdy do ciebie nie wróci. Twoje stada owiec zostaną wydane twoim wrogom i nikt ci nie pomoże. 32 Twoi synowie i córki zostaną wydani innemu ludowi, a ty będziesz patrzył na to [co się stało], i będziesz tęsknił za nimi dzień w dzień, lecz będziesz bezsilny. 33 Owoc twej ziemi i całej twojej ciężkiej pracy zje lud, którego nie znasz. I będziesz tylko krzywdzony i poniżany przez wszystkie dni. 34 Oszalejesz z powodu wszystkich tych rzeczy, na które patrzeć będziesz swoimi oczami. 35 Bóg porazi twoje kolana i nogi dotkliwymi wrzodami, z których nie będziesz mógł się wyleczyć, [które pokryją cię] od podeszwy twoich stóp do czubka twojej głowy. 36 Bóg zaprowadzi ciebie i twojego króla, którego sobie ustanowiłeś nad sobą, do narodu, którego nie znałeś ani ty, ani twoi ojcowie, i tam będziesz służył bożkom z drzewa i kamienia. 37 I staniesz się [przyczyną] osłupienia, przykładem [prześladowania] w przypowieści i tematem drwin wśród wszystkich narodów, do których Bóg cię skieruje. 38 Wyniesiesz mnóstwo ziarna na pole, ale mało zbierzesz, szarańcza je pochłonie. 39 Zasadzisz winnicę i będziesz ją uprawiał, ale ani nie będziesz pił jej wina, ani zbierał jej winogron, bo pożre je robactwo. 40 Będziesz miał drzewa oliwne na całym twoim obszarze, ale nie namaścisz się ich oliwą, bo drzewa oliwne zrzucą z siebie [swój owoc]. 41 Będziesz rodził synów i córki, ale nie będą twoi, bo pójdą w niewolę. 42 Wszystkie drzewa i owoce twojej ziemi posiądą świerszcze. 43 Ten, kto osiadł pośród ciebie, będzie się wynosił nad ciebie coraz wyżej i wyżej, gdy ty będziesz schodził coraz niżej i niżej. 44 On będzie ci pożyczał, ale ty nie będziesz pożyczał jemu. On będzie silny, a ty słaby. 45 Wszystkie te przekleństwa spadną na ciebie i będą cię ścigać, i dosięgną cię, aż cię zniszczą, bo nie posłuchałeś słowa Boga, twojego Boga, żeby przestrzegać Jego przykazań i bezwzględnych nakazów, które na ciebie nałożył. 46 Będą na tobie i na twoich dzieciach na zawsze, jako znak i dowód, 47 bo nie służyłeś Bogu, twojemu Bogu z radością i z hojnością serca, gdy miałeś obfitość wszystkiego. 48 I będziesz służył twoim wrogom, których Bóg wyśle przeciwko tobie, w głodzie, w pragnieniu, w nagości i zupełnej nędzy. Włoży żelazne jarzmo na twoją szyję, aż cię zniszczy. 49 Bóg przywiedzie przeciwko tobie naród z daleka, z krańca ziemi. [Nieoczekiwanie], jak orzeł, spadnie naród, którego języka nie zrozumiesz, 50 naród hardy, który nie uszanuje starca ani nie okaże życzliwości młodemu. 51 Pożre potomstwo twojego bydła i owoce twojej ziemi, aż cię zniszczy. Nie pozostawi ci nic ani ze zboża, ani z wina, ani z oliwy, ani z przychówku twoich owiec, aż cię wygubi. 52 Będzie cię oblegał we wszystkich twoich miastach, aż twoje wysokie i umocnione mury, którym dowierzałeś, [że cię uratują], runą w całej twej ziemi, którą Bóg, twój Bóg, daje ci. 53 W czasie oblężenia i w udręce, której przysporzy ci twój wróg, będziesz jadł owoc swojego łona, mięso swych synów i córek, które ci dał Bóg, twój Bóg. 54 Najbardziej delikatny i wrażliwy człowiek spośród was [będzie tak głodny mięsa swych dzieci], że okaże się samolubny wobec swojego własnego brata, swojej umiłowanej żony i synów, którzy mu pozostali, 55 [odmawiając] dania choćby jednemu z nich mięsa swoich dzieci, które je. Bo zupełnie nic mu nie zostanie podczas oblężenia i udręki, której przysporzy ci twój wróg. 56 [Nawet] najbardziej delikatna i wrażliwa kobieta spośród was, która nigdy nie ośmieliła się postawić swojej stopy na ziemi z powodu swej wrażliwości delikatności, pożałuje [podzielenia się] ze swoim umiłowanym mężem, swoimi [dojrzałymi] synami i córkami, 57 łożyskiem, które wyjdzie spomiędzy jej nóg, i [mięsem] jej własnych dzieci, które urodzi, bo będzie je jadła w ukryciu i w nędzy, podczas oblężenia i udręki, których przysporzy ci twój wróg w twoim mieście. 58 Jeżeli nie będziesz starannie wypełniał wszystkich słów tej Tory, które są spisane na tym zwoju – żebyś bał się tego chwalebnego i strasznego Imienia Boga, twojego Boga, 59 wtedy Bóg wzmoże nadzwyczajnie twoje cierpienia i cierpienia twoich dzieci, żeby się stały cierpieniem potężnym i nieustępliwym, chorobami nieznośnymi i nieustępliwymi. 60 I sprowadzi z powrotem na ciebie wszystkie straszliwe zarazy Micrajim, którymi byłeś przerażony, [gdy zobaczyłeś lud Micrajim cierpiący od nich], i przylgną do ciebie. 61 Także każdą chorobę i każde cierpienie, które nie jest zapisane w zwoju tej Tory, Bóg sprowadzi na ciebie, aby cię zniszczyć. 62 Pozostaniecie w małej liczbie, wy, którzy byliście liczni jak gwiazdy nieba, bo nie posłuchałeś słowa Boga, twojego Boga. 63 Wtedy, jak Bóg cieszył się wami, wyświadczając wam dobro i pomnażając was, tak samo Bóg sprawi, że [wasi wrogowie] będą się cieszyć, gubiąc was i niszcząc. Wytraca cię z ziemi, do której teraz wchodzisz, żeby ją posiąść. 64 Bóg rozproszy cię pośród wszystkich narodów, od jednego krańca ziemi po drugi, [gdzie twoje podatki zostaną użyte, żeby] służyć bożkom narodów, których nie znałeś ani ty, ani twoi ojcowie, [bożkom] z drzewa i kamienia. 65 Nie zaznasz spokoju pośród tych narodów ani nie odpocznie twoja stopa. Tam Bóg da ci struchlałe serce, tęskniące oczy, udręczoną duszę. 66 Twoje życie stale będzie zagrożone, będziesz się bał nocą i dniem, i nie będziesz pewny swego życia. 67 [Twe sprawy stale się będą pogarszać, tak że] rano powiesz: Gdybyż to był [wczorajszy] wieczór! A wieczorem powiesz: Gdybyż to był [ten] poranek! – z powodu lęku w twoim sercu, którego będziesz doświadczał, i z powodu [przerażającego] widoku, który będziesz oglądał. 68 Bóg zawróci cię do [niewoli] Micrajim, na statkach, drogą, o której ci powiedziałem: Już nigdy więcej tego nie zobaczysz. Tam zostaniecie wystawieni na sprzedaż twoim wrogom jako niewolnicy i służące, ale nie będzie kupca. 69 To są słowa przymierza, które Bóg nakazał Moszemu zawrzeć z synami Jisraela w ziemi Moaw, oprócz przymierza [przekleństw], które zawarł z nimi na Chorewie.

29

1 Mosze zawołał do całego Jisraela i powiedział im: Widzieliście wszystko, co Bóg uczynił na waszych oczach w ziemi Micrajim faraonowi, wszystkim jego sługom i całej jego ziemi. 2 Wielkie próby [ufności], które widziałeś na własne oczy, wielkie cudowne znaki [bezpośredniego działania Boga] i cudowne siły [plag]. 3 Aż do dzisiejszego dnia Bóg jeszcze nie udzielił wam serca, które by rozpoznało [Jego prawdziwe dobro], i oczu, które by zobaczyły, albo uszu, które by to usłyszały. 4 [Bóg oświadcza teraz]: Prowadziłem was przez pustynię czterdzieści lat, ale wasze ubrania nie zniszczyły się na was ani wasze buty nie zniszczyły się na waszych nogach. 5 Chleba nie jedliście, [młodego] wina ani starego wina nie piliście, abyście wiedzieli, że Ja, jestem waszym Bogiem. 6 Gdy przyszliśmy do tego miejsca i Sichon, król Cheszbonu, i Og, król Baszanu, wyszli wam naprzeciw do walki i pokonaliśmy ich, 7 zabraliśmy ich ziemię i daliśmy jako dziedzictwo [plemionom] Reuwena i Gada i połowie plemienia Menaszego. 8 [Ponieważ byliście świadkami Boskiej wszechmocy], strzeżcie słów tego przymierza i wypełniajcie je, żeby się wam udało wszystko, co czynicie.