Dodatkowe wyjaśnienie odnośnie pytania powrotu panim i kolejności wyniknięcia kelim, opisane tu od punktu 15 do punktu 20 w słowach Ari.

I chociaż przedmiot został otwarty w całej niezbędnej mierze w or pnimi w tym miejscu, jednak zobaczyłem, że uczący się plączą się i ciężko im jest uporządkować przedmiot, żeby zrozumieć słowa Ari tam.

Tu należy rozumować zniknięcie światła oddzielnie i usubtelnienie masacha oddzielnie, i powrót panim kelim jako same po sobie. A razem z tym powinniśmy rozumieć oddzielnie budowę każdego kli.

Powstanie kelim odbyło się wyłącznie po zniknięciu ostatniego światła z kelim, jak mówi Ari w punkcie 27, i to jego słowa: „I wiedz, że wszystkie te kelim pogrubiły się i stały jako kelim wyłącznie po zniknięciu światła malchut. Wtedy powracają swoje panim do kli” itd., patrz tam uważnie. Wychodzi, że powrót panim kelim rozpoczyna się w każdym kli od czasu oddalenia światła malchut z niego.

I ty już wiesz o budowie kelim, kiedy w każdym z nich zobowiązana jest znajdować się miara awijutu, pasująca poziomowi jego świateł. Przecież kli nazywa się wyłącznie imieniem najwyższej sfiry jego poziomu. Jeżeli najwyższą sfirą jest hochma, to chociaż są tam obowiązkowo wszystkie sfirot, co pod hochmą, jednak nazywane są wyłącznie kli hochma. I tak samo jeżeli sfira najwyższa jest to keter, nazywa się to tylko imieniem kli keter itd. Również poznałeś miarę awijut w każdym kli, obowiązkowa dla jego poziomu. Kli keter, w którym jest poziom jechida, zobowiązany być kli z awijutem bhiny dalet. A jeżeli usubtelnia się masach z awijutem bhiny dalet kelim, natychmiast ukrywa się całe światło keter stąd, czyli tylko światło jechida, lecz ono zawiera wszystkie światła, co poniżej tego światła, jak wspomniano wyżej. I tym bardziej nie trzeba mówić, że jeżeli samemu kli brakowało awijut bhiny dalet, to ono nie jest przydatne otrzymać masachu bhiny dalet w ogóle, i to już napewno nie jest kli keter, które jest oceniane zgodnie z awijutem. I tak samo wszystkie kelim, ponieważ kiedy obecny jest awijut w samym kli, wtedy można mówić o masachu. Lecz jeżeli same kli jest nieobecne, to nie może masach wypełnić tego w żaden sposób, ponieważ masach oznacza jakość zatrzymania, umieszczoną na wiadomej mierze awijuta kli.

Również dowiedziałeś się, że awijut w kelim i obłóczenie światła – są to dwie przeciwności. Na przykład w kli malchut jest awijut bhiny dalet, jednak ona nie może obłóczyć się na poziom jechida, gdyż brakuje jej bhiny de-itlabszut tego poziomu, czyli kli keter. I wychodzi, że różnica pomiędzy kli keter i kli malchut jest w tym, że u kli keter jest bhina dalet de-awijut i bhina keter de-itlabszut, a u kli malchut jest wyłącznie bhina dalet de-awijut, lecz bhina dalet de-itlabszut, czyli kli keter, jest nieobecna u niej. I taka sama różnica jest pomiędzy kli hochma i kli Z’A. U kli hochma jest bhina gimel de-awijut, jak również kli hochma – jest to bhina gimel de-itlabszut. Lecz u kli Z’A jest wyłącznie bhina gimel de-awijut, a od strony obłóczenia u niego jest wyłącznie kli Z’A, które jest przydatne obłóczyć tylko poziom ruach – poziom bhiny alef, i brakuje jemu bhiny gimel de-itlabszut. I w ten sam sposób reszta.

Razem z tym zrozum, że kiedy oddala się światło z malchut, ponieważ usubtelnił się masach bhiny dalet, i wznosi się malchut do Z’A, to w rzeczywistości oddala się wyłącznie światło jechida z parcufa – z kli keter. Przecież teraz brakuje jemu jakości przyciągania. Czyli światło malchut nie oddala się w ogóle, a wznosi się w kli Z’A. Jednak wynika dzięki temu tylko kli malchut, a nie kli keter, i to dlatego, że kli malchut pozostaje w całości bez światła, a kli keter jeszcze posiada światło. I chociaż jest to or hochma, które jest o wiele niższe, jednak nie uważa się tego za wystarczające zniknięcie na tyle, żeby powróciło panim w dół i stało się kelim, a wyłącznie po tym, jak oddali się z kli keter również i światło malchut, jak wspomniano wyżej w słowach Ari. Dlatego wyłącznie tylko jedna malchut stała się kli, całkowicie bez światła.

I tak samo na przykład, kiedy oddala się światło malchut z Z’A i wznosi się do biny, wtedy kli Z’A powraca panim w dół, chociaż światło Z’A jeszcze nie oddaliło się, a wyłącznie wzniosło się w binę. Lecz or hochma oddaliło się teraz z kli hochma, i jednak hochma nie stała teraz kli, a tylko jeden Z’A stał się kli, ponieważ tylko Z’A pozostał teraz bez światła. Lecz w kli hochma jest jeszcze światło biny i tak dalej w ten sam sposób.

Dlatego wychodzi, że po tym jak oddaliły się wszystkie światła z parcufa, wszystkie kelim pozostały panim niższego do ahoraim wyższego, oprócz kelim keter i hochma, które pozostały panim be panim. Wszystkie kelim powróciły swoje panim jak i na początku, i okazało się panim kli malchut, bhina dalet, naprzeciwko ahoraim Z’A, bhiny bet. Jak również panim kli Z’A, bhina gimel naprzeciwko ahoraim kli bina, bhiny alef. Jak również panim kli bina, bhina bet, naprzeciwko ahoraim kli hochma, które również bhina bet. Lecz kli keter pozostawił swoje panim z dołu, ponieważ nie mógł powrócić panim, jak na początku, przecież ukryły się reszimo bhiny dalet, jak wiadomo. I dlatego pozostał w bhinie gimel z dołu naprzeciwko hochmy, panim której również bhina gimel, i stały się keter i hochma panim be panim.

Jak również powinniśmy zrozumieć, że poziom przyciągany zgodnie z awijut masacha, mierzy się odnośnie obłóczenia sfirot or jaszar. Na przykład, kiedy mówimy „poziom bhiny alef”, ma się na uwadze rozmiar światła, który jest bhiną gimel or jaszar, nazywany Z’A, może otrzymać wewnątrz siebie, a są to dwa światła: ruach i nefesz. A kiedy mówimy poziom bhiny bet, ma się na uwadze poziom itlabszut bhiny bet or jaszar. Poziom hochma – zgodnie z wielkością obłóczenia hochma or jaszar i tak dalej w ten sam sposób.